محصول حاضر مبدل کاتالیستی خودروهاي سواري می باشد.
وظیفه مبدل کاتالیستی این است که با قرار گرفتن در مسیر خروج دود اگزوز، میزان آلایندگی خودرو را کاهش می دهد.
با توجه به استفاده روز افزون از خودروها که ازعوامل اصلی آلودگی هوا می باشند استفاده از این محصول در طراحی آن ها امری اجتناب ناپذیر است.
مبدل های کاتالیستی انواع مختلفی دارند و واکنش هاي شیمیایی هر کدام از آن ها بسته به نوع موتور وسوخت مصرفی متفاوت است. مبدل های کاتالیستی آلاينده هاي شيميايي خطرناک مانند: كربن منو اكسيد ، اكسيد نيتروژن ، هيدروكربن ها را تبديل به تركيبات کم ضرر همچون دي اکسید کربن، نیتروژن، و آب می نمايد. کاتالیست ها اکسید نیتروژن را که گازي خطرناك می باشند تجزیه کرده، به این ترتیب که اکسید نیتروژن را به اکسیژن و نیتروژن که بی خطر هستند تبدیل می کند .
انواع مبدل هاي کاتالیستی :
- مبدل هاي کاتالیستی دوگانه
این نوع از کاتالیست ها به طور عمده اي در موتورهاي دیزلی براي کاهش آلاینده هاي مونوکسیدکربن و هیدروکربن هاي نسوخته به کار می روند. به علت عدم توانایی اینگونه از کاتالیست ها در کاهش آلاینده هاي اکسید نیتروژن، امروزه در موتورهاي بنزینی از این نوع کاتالیست ها استفاده نشده و به جاي آنها از کاتالیست هاي سه گانه بهره برده می شود. کاتالیزور دوگانه دو عمل را به طور همزمان انجام می دهد:
الف) اکسیداسیون مونوکسید کربن به دي اکسید کربن
ب) اکسیداسیون هیدروکربن هاي نسوخته و تبدیل آنها به دي اکسید کربن و آب
- مبدل هاي کاتالیستی سه گانه
مبدل کاتالیستی سه گانه سه وظیفه زیر را انجام می دهد:
الف) کاهش اکسیدهاي نیتروژن به اکسیژن و نیتروژن
ب) اکسیداسیون مونوکسیدکربن به دي اکسید کربن
پ) اکسیداسیون هیدروکربن هاي نسوخته و تبدیل آنها به دي اکسید کربن و آب
- اجزاي تشکیل دهنده مبدل هاي کاتالیستی :
مبدل هاي کاتالیستی از سه بخش مهم هسته کاتالیست، لایه اکسیدي، و ماده کاتالیست تشکیل شده اند که هر کدام در ادامه به طور خلاصه شرح داده می شود.
بستر کاتالیست: در مبدل هاي مخصوص خودرو، از بسترهاي سرامیکی مونولیتی با ساختار لانه زنبوري استفاده می شود.
لایه اکسیدي: از این لایه به عنوان نگهدارنده ماده کاتالیست استفاده می شود که سطح مخصوص کاتالیست را افزایش می دهد. این لایه معمولاً از جنس اکسید آلومینیوم ، دي اکسید تیتانیوم ، دي اکسید سیلیکون ، یا ترکیبی از سیلیکا و آلومینا انتخاب می شود.
ماده کاتالیست: کاتالیست در واقع ماده اصلی مبدل کاتالیستی است که معمولا از خانواده فلزات گران قیمت نظیر پالادیوم، رادیوم، پلاتین، طلا، و کادمیوم انتخاب می شود. اما از نقطه نظر مقرون به صرفه بودن عموما از پالادیوم و رادیوم استفاده می شود.